Saman nedir, hayvancılıkta saman

Yıllarca yerleşmiş bir alışkanlık sonucu olarak saman, önemli bir kaba yem kaynağıdır.
Bu sebepten dolayı şu anda yaygın olarak kullanılan samanın bazı işlemlerden sonra zenginleştirilerek samanı daha yararlı hale getirildikten sonra kullanılması tavsiye edilmektedir. Bunun için uygulanabilecek çeşitli yöntemler vardır. En pratik yöntem ,üre gübresi ile samanın muamele edilmesi ve böylece samanın enerji ve protein değerinin yükseltilmesidir.
Bu işlemde ayrıca samanın bünyesinde bulunan selüloz ve lingin gibi maddelerin parçalanarak hayvana daha yararlı hale getirilmesi sağlanmaktadır.
Fakat samanın üre gübresi ile muamele edilmesinin çok önemli bir amacı da, samanın proteinyapı taşı olan nitrojen ( azot-N) bakımından zenginleştirilmesidir. Bu da hayvanın işkembesinde faaliyet gösteren ve yemlerin ve samanın parçalanmasını sağlayan rumen bakterilerinin çalışmasını teşvik edecek besin kaynağı oluşturmaktır.
Yani selülozu parçalayan ve rumen florasında bulunan mikroorganizmaların faaliyeti için gerekli protein kaynağı ,üre gübresi ile muamele edilmiş samanla temin edilmiş olacaktır. O halde bu samanı yiyen hayvanlar, sadece bundan istifade etmekle kalmıyor, işkembesindeki faaliyetlerin hızlanması nedeniyle yediği diğer yemlerden de azami yararı sağlamış oluyor.
Dolayısıyla yemden ve samandan yararlanma da artıyor. Bu uygulama hem pratik hem de yaygın olarak kullanılabilmektedir. Bu işlem sırasında içinde ürenin eritildiği su ile samanın iyice ıslatılması ve hava almayacak şekilde naylon ile kapatılması sonucu buharlaşarak amonyak meydana getirmesi ve bu amonyaklı ortamda samanın olgunlaşması sağlanmış olur. Üre ile muamele edilmiş samanlarda ham protein % 6-8 olarak tespit edilmiştir. Bu değer normal şartlarda samanda % 3 civarındadır.